آشنایی با اجزای دستگاه ارتودنسی ثابت

دستگاه ارتودنسی چگونه کار می کند؟

دستگاه‌ ارتودنسی با اعمال نیروی کنترل شده بر روی دندانها منجر به تغییرات فیزیولوژیک در بافتهای اطراف دندان شده و به تدریج باعث حرکت دندان می گردد.مقدار دقیق نیروی اعمال شده بسیار مهم است زیرا رابطه بین میزان نیرو و مقدار حرکت دندان لزوما رابطه خطی نیست. (یعنی فرضا اگر نیرو ۲ برابر شود سرعت حرکت دندان به شکل متناسب ۲ برابر نمی شود و گاهی حرکت دندان کمتر از قبل خواهد شد)
بنابراین اگر برای پایان درمان خود عجله دارید به ارتودنتیست خود اصرار نکنید تا نیروهای دستگاه ارتودنسی را افزایش دهد زیرا گاهی نتیجه معکوس خواهد داد.معمولا به دنبال قرار دادن دستگاه ارتودنسی ثابت در جلسات نخست و نیز در هر نوبت فعال کردن دستگاه ، به دندان ها نیرو وارد شده و این دندانها تا چند روز دچار مختصری درد و حساسیت به فشار می شوند.
این حساسیت طبیعی است و خودبه خود برطرف خواهد شد. بنابراین نگران نباشید.دندانها طی درمان ارتودنسی مختصری دچار لقی می گردند که لازمه حرکت آنهاست و پس از خاتمه درمان و برداشتن دستگاه ارتودنسی ثابت ، به تدریج این لقی برطرف خواهد شد.پیشرفت درمان ارتودنسی نیازمند همکاری دقیق بیمار در مراجعه منظم به مطب تخصصی ارتودنسی و نیز رعایت بهداشت دهان و دندان و پیروی از دستورات متخصص ارتودنسی است.معمولا ویزیت های ارتودنسی ماهیانه انجام می شود. تاخیر در مراجعه می تواند منجر به  کند شدن روند درمان شود.

 

اجزای تشکیل دهنده دستگاه ارتودنسی

ارتودنسی ثابت یکی از متداولترین انواع درمان های ارتودنسی است. 

معمولا اکثر اجزای این دستگاه ارتودنسی ، فلزی بوده و با مواد چسبنده مخصوص دندانپزشکی به دندان ها اتصال می یابند.

در ویدئو زیر دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی در مشهد ، درباره اجزای دستگاه ارتودنسی ثابت توضیحات کاملی را ارائه داده اند .

 

متداول ترین بخش دستگاه ارتودنسی ، نگین ها یا براکت های ارتودنسی (Brackets or Braces) هستند که اغلب فلزی بوده و بر روی تک تک دندان ها چسبانده می شوند. هر چند براکت یا نگین ارتودنسی سرامیکی یا شفاف هم وجود دارد ولی به علت محدودیت های آنها طی درمان ارتودنسی مانند احتمال شکستن یا سایش دندان های مقابل ، معمولا توسط متخصص ارتودنسی پیشنهاد نمی گردند.

 

اجزای دستگاه ارتودنسی ثابت

 

بخش دیگری از دستگاه ارتودنسی ثابت که بیشتر در نوجوانان کاربرد دارد بند فلزی ارتودنسی است که مانند حلقه ای دورتادور دندان های آسیای بزرگ را در بر می گیرد. نقش و عملکرد آن مشابه براکت ارتودنسی است ولی استحکام بیشتری دارد و برای اتصال اجزای خارج دهانی دستگاه ارتودنسی یا پیچ سقف دهان (هایرکس) مطلوب تر است.

 

دستگاه ارتودنسی

 

قسمت مهمی از دستگاه ارتودنسی ثابت که وظیفه اعمال نیرو به دندان ها و جابجایی آنها را برعهده دارد ، سیم سرتاسری یا آرچ وایر(Arch Wire)  ارتودنسی است . این سیم از یک طرف قوس دندانی تا سمت دیگر ادامه داشته و بر روی براکت های تک تک دندان ها متصل شده و نیرو اعمال می کند.

بیشتر بدانید :  دندان نهفته

اغلب اتصال آرچ وایر به دندان ها توسط کش های رنگارنگ کوچکی صورت می گیرد که او–رینگ (O-Rings or Color Ties)  نام دارد. رنگ این کش ها به درخواست بیمار انتخاب شده و معمولا در هر جلسه (یک ماهه) تعویض می گردند.

 

 

گاهی اوقات لازم است برای حرکت دادن دندان ها طی درمان ارتودنسی از کش های زنجیری شکل کوچک موسوم به چین (Elastomeric Chain) هم استفاده کرد. نوع دیگر کش های مورد استفاده در ارتودنسی لاتکس ها یا الاستیک ها(Rubber Band)  هستند که باید روزانه توسط بیمار بر روی دندان ها قرار گیرند. توضیحات کامل در این باره را می توانید در مقاله کاربرد انواع کش ها در ارتودنسی ملاحظه فرمایید.

در حین درمان ارتودنسی معمولا لازم است برخی دندان ها با سیم های نازکی به هم متصل گردند این سیم ها را اصلاحا سیم لیگاچور (Ligature Wire) می نامند که از جنس فولاد ضد زنگ و بسیار نرم و شکل پذیر هستند.

 

 

 

چه نوع دستگاه ارتودنسی ثابتی برای من مناسب است؟

معمولاً متخصص ارتودنسی با توجه به مشکل شما، بهترین دستگاه را برای شما پیشنهاد خواهد کرد. ولی معمولا مراجعین و بیماران هم گزینه هایی برای انتخاب دارند.  
براکت های ارتودنسی که سطح بیرونی دندان ها قرار می گیرند چند نوع هستند. نوع معمول آنها براکت ها یا نگین های فلزی هستند ولی در موارد خاص می توان از براکت سرامیکی هم بهره برد.طور که گفته شد براکت ها به سطح بیرونی دندان ها یعنی سمت لب و گونه متصل می شود و در طول درمان بر روی دندان ها باقی می مانند . 
یک نوع دیگر از دستگاه های ارتودنسی که امروزه در مواقع خاص استفاده می شود، انواعی هایی هستند که سمت داخل دندان ها یعنی سمت زبانی قرار می گیرند که به آن ها اصطلاحا دستگاه ارتودنسی لینگوال می گویند.در نتیجه اگر بیمار این نوع دستگاه ارتودنسی را استفاده کند براکت هایش دیده نخواهد شد. البته این روش مشکلات خاص خودش را دارد . اول اینکه خیلی پر هزینه است و دوم اینکه چون سمت زبان قرار می گیرد با صحبت کردن تداخل دارد و خیلی از بیماران این نوع دستگاه ارتودنسی را نمی توانند تحمل کنند.
به این ترتیب معمولا دستگاه های ارتودنسی لینگوال یا سمت داخل دندان ها توصیه نمی شود. در برخی موارد ارتودنسی، روی دندان های عقب یعنی آسیاب های بزرگ حلقه های  فلزی موسوم به بند گذاشته می شود که در واقع تکیه گاه دستگاه ارتودنسی است و سیم های اصلی ارتودنسی  روی براکت ها و بندهای  ارتودنسی متصل می شود. 

 

 

ثبت نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان مشوق ما برای ارائه مطالب جدید در زمینه دندانپزشکی خواهد بود.

دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی مفتخر است راهنمای شما برای درمانی مطلوب و موثر باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پاسخگوی شما ۱۵ الی ۲۰:۳۰

telegram
دریافت نوبت دریافت نوبت چت آنلاین تماس با ما واتس اپ